KIA POLSKA: ODGÓRNIE NARZUCANE CENY, WSKAZYWANI DEALERZY
Ponad 400 mln zł tytułem kar z tytułu niedozwolonych praktyk monopolistycznych ma zapłacić spółka KIA Polska oraz 11 dealerów aut tej marki w konsekwencji kontroli dokonanej przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Mówi Tomasz Chróstny, prezes UOKiK:
– Przeprowadzone postępowanie wykazało, że spółka KIA Polska zawarła zmowę cenową i podzieliła rynek razem z dealerami jej samochodów. Zgodnie z założeniami porozumienia nabywcy samochodów marki KIA przez co najmniej osiem lat, od 2013 do 2021 roku, mogli kupić pojazd jedynie od odgórnie wyznaczonego sprzedawcy, bez możliwości otrzymania tańszej oferty od innego dealera. W konsekwencji mogli płacić za pojazdy więcej, aniżeli w warunkach uczciwej konkurencji.
Ustalanie cen
Przedsiębiorcy ustalali między sobą ceny samochodów marki KIA. Importer przekazywał dystrybutorom cenniki oraz informował o wysokościach maksymalnych rabatów, jakich mogą udzielać. Dealerzy KIA Polska akceptowali te ustalenia i odmawiali potencjalnym klientom przedstawienia oferty konkurencyjnej w stosunku do przedstawionej w innym salonie.
KIA Polska pilnowała przestrzegania niedozwolonych ustaleń i w czasie cyklicznych wizyt w salonach sprzedaży dealerów, jak również drogą mailową, upominała dystrybutorów, którzy sprzedawali pojazdy po cenach niższych niż ustalone. Również sami dealerzy informowali KIA Polska oraz siebie wzajemnie, jeśli któryś z nich nie przestrzegał zawartego nielegalnie porozumienia.
Podział rynku
Zgodnie z ustaleniami dystrybutorzy mieli sprzedawać pojazdy jedynie klientom, którzy mieszkają lub prowadzą działalność gospodarczą najbliżej ich salonu. Jeśli do dealera zgłosił się potencjalny nabywca z innego regionu, wówczas był odsyłany do tamtejszego dealera, niekiedy wprost przekazując jego dane kontaktowe. Dealerzy informowali siebie wzajemnie oraz KIA Polska o stosowaniu się do ustaleń. Kierowali również do importera skargi, jeśli któryś z dystrybutorów nie przestrzegał umówionych warunków. KIA Polska sama również monitorowała działania dealerów i dyscyplinowała tych, którzy chcieli sprzedać samochód klientom z obszaru, który nie był do nich przypisany.
Ponadto od 2017 roku spółka KIA Polska i jej dystrybutorzy podzielili rynek pojazdów oferowanych ośrodkom szkolenia kierowców. Polegał on na udzielaniu przez KIA Polska wsparcia sprzedaży samochodów do nauki jazdy jedynie tym dealerom, którzy wygrali w danym województwie przetarg na dostawę pojazdów do wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego. Tym samym szkoły nauki jazdy z tych województw również miały ograniczoną możliwość otrzymania konkurencyjnej oferty od innego dystrybutora KIA.
Nałożone kary
W wydanej decyzji Prezes UOKiK nałożył łącznie ponad 405 mln zł kar na KIA Polska oraz jedenastu dealerów. Najwyższą karę – ponad 331 mln zł – dostała spółka KIA Polska. Kary otrzymało również pięć osób na kierowniczych stanowiskach w czterech spółkach: KIA Polska (dwie osoby), Wrobud, Landcar oraz Marvel. Zgromadzony materiał dowodowy pokazał, że swoim działaniem bezpośrednio doprowadzili do naruszenia przepisów.
Kary nałożone na poszczególnych przedsiębiorców:
KIA Polska – 331 021 284,64 zł
Marvel – 27 263 871,67 zł
AS Motors Classic – 11 617 847,67 zł
Wadowscy – 8 148 931,36 zł
Gam – 6 880 036,14 zł
Wrobud – 6 687 061,81 zł
Marek Patecki PHU M. Patecki (wspólnik spółki cywilnej Auto-Centrum I.M. Patecki) – 4 257 688,04 zł
Landcar – 3 661 176,51 zł
Łukasz Patecki Lukas Auto-Park (wspólnik spółki cywilnej Autocentrum Patecki) – 2 068 717,05 zł
Projekt Wola Barbara Patecki (wspólnik spółki cywilnej Autocentrum Patecki) – 1 878 814,93 zł
Autotechnika Jacek Woźniak – 1 443 346,52 zł
Irena Patecka IMP Group (wspólnik spółki cywilnej Auto-Centrum I.M. Patecki) – 1 032 903,49 zł
Kary nałożone na poszczególnych menadżerów:
Leszek S. (KIA Polska) – 437 500 zł
Wojciech S. (KIA Polska) – 433 100 zł
Paweł B. (Marvel) – 420 000 zł
Michał K. (Landcar) – 225 000 zł
Agnieszka A. (Wrobud) – 137 800 zł
Dodatkowo Prezes UOKIK wydał dwie decyzje, w których nałożył łącznie 70 tys. zł na wspólników spółki cywilnej Autocentrum Patecki oraz łącznie 93 tys. zł na wspólników spółki cywilnej Auto-Centrum I.M. Patecki za nieudzielenie informacji w trakcie postępowania. Przedsiębiorcy nie dostarczyli dokumentów żądanych przez Prezesa UOKiK, dotyczących m.in. wysokości ich obrotów. Maksymalna kara za nieudzielenie informacji żądanych przez organ antymonopolowy wynosi 3 proc. rocznego obrotu przedsiębiorcy.
Można dochodzić roszczeń
UOKiK przypomina, że każdy kto poniósł szkodę wskutek naruszenia prawa konkurencji może złożyć do sądu cywilnego pozew przeciwko każdemu z podmiotów, który złamał prawo. Uzyskanie odszkodowania umożliwia ustawa o roszczeniach o naprawienie szkody wyrządzonej przez naruszenie prawa konkurencji (tzw. private enforcement), która weszła w życie w 2017 roku. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów przygotował i opublikował specjalne opracowanie, w którym przybliża przepisy dotyczące tych kwestii.
Materiały źródłowe:
UOKiK
(01.10.2024)
